جامعه شناسی مواد مخدر

برای اینکه افراد انگیره تداوم تجربه مصرف موادمخدر را پیدا کنند، باید یاد بگیرند به شیوه صحیح از مواد استفاده کرده و اثرات آن را به طور خوشایند تجربه کنند. این امر (از یک سو) تا اندازه ای به طبیعت ژنتیکی، که خوشایند بودن استفاده از مواد را تعیین می کند و (از سوی دیگر) به میزان بیشتری به ارتباط با یک شبکه مصرف مواد بستگی دارد که قبلا فرد در متن آن با این اعمال و ادراکات جامعه‌پذیر شده ‌‌‌است.Advisory council o¬n the misuse of Drugs (1998:31)
از زمانی‌که موادمخدر به عنوان یک مساله اجتماعی شناخته شده است، کوشش‌هایی جهت تبیین این نکته صورت گرفته، که چرا برخی به مواد شیمیایی وابسته می‌شوند، در حالی‌که دیگران در عین مصرف آنها وابسته نمی‌شوند. این تبیین‌ها از بر چسب‌هایی که مصرف‌کنندگان را صرفا به عنوان افراد ”خوب“ یا ”بدی“ در نظر می‌گیرند، که علاقه‌مند به تباهی و فساد هستند، فراتر می‌روند. برخی معتقدند که این امر یک بیماری دارویی است، در حالی‌که عده ای دیگر آن را یک مشکل رفتاری می دانند و برخی معتقدند که این امر ریشه‌های ژنتیکی دارد. برخی دیگر عوامل محیطی را تعیین کننده آن می دانند. عده‌ای آن را در یک بافت فرهنگی بررسی می کنند و عده دیگری آن را واکنش سازگاری فردی می‌دانند. بعضی‌ها آن را یک بحران شخصیتی می‌بینند، در حالی‌که دیگران آن را مساله‌ای روان‌شناختی می‌دانند‌( Pickens and Thompson 1984:53). بعضی آن را در مدل زیستی، روانی و اجتماعی ‌تابع‌تعامل‌ عوامل‌روان‌شناختی، محیطی و فیزیولوژیکی می دانند (Donovan 1988).
نظریه‌های مربوط به مصرف مواد، معمولا به رشته علمی شخص‌مشاهده‌گر‌بستگی دارد ‌عصب‌شناسی وفارماکولوژی‌.
نظریات زیادی درباره مصرف موادمخدر توسط رشته‌های گوناگون علوم ارایه شده که ممکن رقیب یا متضاد یکدیگر به نظر برسند. اما بررسی ما بر خصلت تکمیلی آنها تاکید دارد، یعنی هر یک تبیین خاصی برای مصرف مواد و توصیه‌های درمانی و راهکارهای اجرایی مهمی در این مورد ارایه می‌کنند.